In het stadion van FC Barcelona is vlak naast de kleedkamer een kleine kapel te vinden. Hier doen spelers als Lionel Messi en een gebedje vlak voordat de wedstrijd begint. Voor Messi en ook heel veel andere spelers vormt dit een vast ritueel voordat er een wedstrijd wordt ingegaan. Zonder dit ritueel wordt het veld niet betreden.
Niet alleen topsporters hebben de meest uiteenlopende rituelen. Ook beroemde auteurs, kunstenaars, filmproducenten, en andere creatievelingen hebben zo hun rituelen. Zelfs de meest rationele mensen hebben één of meerdere bijgeloven. Toch zijn geluksrituelen in weinig disciplines zo belangrijk als in de sport en in de wereld van de kansspelen.
Bijgeloof in de casinowereld
Als jij ook regelmatig in het casino komt dan heb je ongetwijfeld wel eens spelers een heel ritueel zien uitvoeren. Misschien heb je zelf ook wel een bepaald ritueel. De één wrijft over een geluksmunt heen of knijpt nog even stevig in een bonnetje waar een keer eerder mee is gewonnen. De ander slaat een kruisje en je hebt zelfs spelers die een snel schietgebedje doen voordat er wordt ingezet. De mogelijkheden zijn uiteenlopend, maar ze hebben allemaal hetzelfde doel; geluk zien af te dwingen. Of het daadwerkelijk zin heeft leggen we verderop in dit artikel uit, maar het brengt in elk geval wel een aantal voordelen wel met zich mee:
De voordelen van rituelen
- Focus: je hersenen kunnen zich normaal gesproken maar lastig op meerdere taken tegelijkertijd concentreren. Als je begint aan een ritueel dan ben je daar volledig op gefocust. Het houdt je bij de les en zorgt ervoor dat je de focus behoudt.
- Wilskracht: elke keer dat je een ritueel uitvoert, wordt je er weer aan herinnerd wat je te doen staat. Je houdt meer wilskracht over voor de taak die je te wachten staat. Daarom wordt in timemanagement ook vaak aangeraden om met de meest uitdagende en belangrijkste taak als eerst te beginnen. Om je te richten op een belangrijke beslissing moet je er de volle kracht achter zetten. Willen is kunnen.
- Vertrouwen: sommige handelingen kunnen een bepaald gevoel bij je oproepen. Bijvoorbeeld een gevoel van euforie, kracht, en energie. Denk maar eens na wat voor gevoel je krijgt als je jezelf fanatiek op de borst slaat (kracht) of als je diep in en uitademt (concentratie). Deze techniek wordt ook veel gebruikt door psychologen.
- Mentale boost: rituelen kunnen ook een mentale boost geven. En de energie die dan vrijkomt zorgt ervoor dat je tot een topprestatie kunt komen. Aan de andere kant kan het je zelfs tot rust laten komen. Door een vast ritueel te hebben, ben je in staat om je te ontspannen op de momenten dat de druk het grootst is.
- Ritme: kunstenaars, schrijvers, sporters, politici; ze hebben allemaal een vast ritme en vaste patronen. Voor hen is het een manier om de veeleisende taken te kunnen vervullen. Dag in dag uit. Door bijvoorbeeld een vast ochtendritueel te hebben, hoef je niet meer overal bij na te denken. Hierdoor kom je op stoom en blijf je productief.
Zorgt het voor betere resultaten?
Als een belangrijke tennisser zijn vaste ochtendrituelen uitvoert in aanloop naar de wedstrijd, dan gaat het stressniveau omlaag en de rust juist omhoog. Het zelfvertrouwen krijgt een boost en dat zorgt ervoor dat de tennisser met overtuiging de ballen over het net heen slaat. Datzelfde geldt voor in het casino. Als jij een bepaald ritueel uitvoert, dan ga je met meer vertrouwen aan de pokertafel zitten en maak je een betere indruk op de andere tafelgenoten. Bijgeloof en rituelen zorgen er daardoor voor dat je die extra stap neemt. Ook neem je meer risico en dat kan in veel gevallen tot meer winst leiden. En als er dan wordt gewonnen, dan wordt de verklaring doorgaans weer gevonden in het uitgevoerde ritueel.
Wel is het belangrijk om te weten dat rituelen een boost geven in het zelfvertrouwen en niet zozeer een sturende werking hebben op de uitkomst van bijvoorbeeld kansspelen. Daar hangt de uitkomst volledig van het toeval af. Om te stellen dat je het geluk afdwingt in het roulette spel door een bepaald geluksritueel uit te voeren, is dan ook niet aan de orde. Je bent zelf niet aan zet in het roulettespel zoals je dat wel weer bent op een tenniscourt of op het volleybalveld. Sportieve prestaties wijken in dat opzicht dus af van kansspelen in het casino. De eindconclusie is daarom: bijgeloof is uiterst zinvol voor het zelfvertrouwen, maar heeft geen sturende of voorspellende werking. Maar uiteindelijk moet je vooral doen waar je je goed bij voelt. Dat dan wel weer.